Werkgeluk

Werkgeluk … of hoe het door onze vingers glipt…

(Wil je meer weten over de effecten van Corona op werkgeluk? Lees hierover meer in het Werkgeluk data rapport.)

Omdat we de druk voelen van de prestatiemaatschappij zijn we steeds meer bezig met onze inzetbaarheid en onze waarde als werkende: we moeten ons blijven ontwikkelen, acquireren, netwerken, regelmatig van baan veranderen, aan ons CV werken, ons positioneren, gezien en gehoord worden. We maken prestaties meetbaar, en daarom zijn we steeds bezig met waar we nu staan op de maatschappelijke ladder en wat we over een paar jaar bereikt willen hebben. Alles wat meetbaar is, heeft vooral waarde ten opzichte van de ander. Dus we willen vooral ook beter zijn dan onze collega of concurrent.

Bestaat de droombaan?

Behalve prestige willen we ook passie.

Social media schotelen ons voor dat we een geweldig leven kunnen leiden waarin werk onze hobby is, we elke dag flow ervaren – en ook nog eens goed verdienen. Dat idee legt druk op ons, terwijl slechts weinigen een droombaan hebben. De meesten van ons hebben gewoon een normale baan, maar proberen zich daarin wél zo prettig mogelijk te voelen. En dat kan ook zeker, daarover later meer.

De invloed van negatieve gedachten op geluk

Hoe we ons voelen wordt bepaald door overtuigingen waarvan we ons niet echt bewust zijn. Bijvoorbeeld de gedachte dat het een ramp is als je ontslagen zou worden. Je bent bang dat het nooit meer goed zal komen en dat je dat koste wat het kost moet voorkomen.

Dergelijke negatieve gedachtes zorgen ervoor dat je te voorzichtig wordt, dat je bang bent om de verkeerde dingen te doen en te zeggen. Het maakt je in het werk of als ondernemer aarzelend, minder zichtbaar en minder assertief. Want durf je je uit te spreken, als je bang bent dat je jezelf daarmee ‘uit de markt prijst’, klanten verliest of zelfs het risico loopt ontslagen te worden?

Waardoor voelen we ons ongelukkig?

Iedereen wil graag meetellen, erbij horen, zich geliefd voelen. Daar hebben we veel voor over. Maar als je daardoor teveel met je eigen ego bezig bent – bijv. als je jezelf overschreeuwt of als je je onzeker voelt – verlies je het echte contact met anderen. Bovendien raken we in onze afhankelijkheid naar erkenning onze authentieke drijfveren kwijt. Wat wil je nu echt zelf? Waar gaat het jou om in het leven? Welk leven zie jij graag voor je? Deze belangrijke vragen gaan verloren als je jouw ego teveel aan het woord laat. Want het ego is het beeld dat je in je eigen gedachten over jezelf hebt gecreëerd en voor veel mensen geldt, dat deze gedachten niet al te positief zijn. En we geloven helaas heilig in onze gedachten.

Je bent niet de enige

Stress neemt toe, werkgeluk neemt af 

Op dit moment kampt één op de acht werknemers in Nederland met gevoelens van totale emotionele uitputting, oftewel burn-out. Naast burn-out kennen we ook de zogenaamde bore-out: intense verveling op het werk.  Mensen die risico lopen op bore-out, hebben te weinig bij hen passende taken, te weinig uitdagingen en te weinig perspectief op het werk. De klachten van bore-out kunnen hetzelfde zijn als die van burn-out: je afgestompt voelen, moe, angstig en ongelukkig zijn. Bovendien gaat bore-out vaak gepaard met schaamte. We denken dat iemand die het druk heeft belangrijker is dan iemand die zich verveelt.

De menselijke psyche zit zo in elkaar, dat we beloond willen worden voor de moeite die we doen. Beloning wil zeggen het ervaren van trots en voldoening, gewaardeerd en erkend worden, een redelijke financiële vergoeding ontvangen. Een beloning geeft ons hernieuwde energie, waardoor we ons kunnen opladen om weer nieuwe taken uit te voeren. Als je continu energie in werk stopt, maar je krijgt er te weinig voor terug, raakt je systeem van energie-beloning-opladen uitgeput en raak je zélf uitgeput. Een burn-out kan het gevolg zijn, of een depressie.

Hoewel externe factoren zoals werkdruk een rol kunnen spelen bij psychische overbelasting, zijn het vaker interne factoren die doorslaggevend zijn. Nooit echt tevreden zijn, perfectionisme, proberen te voldoen aan verwachtingen, onzekerheid, continu bezig zijn met vergelijken etc. blokkeren het beloningssysteem enorm.

Het grote verschil (werk gerelateerd) tussen burn-out en depressie is dat iemand met burn-out nog veel wil, maar door een groot gebrek aan energie domweg niet meer kán. Iemand met een depressie kan nog wel, maar wil niet; er is een totaal gebrek aan zin of motivatie om de taak uit te voeren. Burn-out is dus eigenlijk een energiestoornis, en depressie een stemmingsstoornis*

Wat is geluk?

Laten we eens kijken naar de kenmerken van geluk.

Gelukkig zijn betekent dat je over de grote lijn, maar ook in het moment zelf, een goed gevoel hebt over jouw leven. En dat wat je doet in overeenstemming is met je waarden, met dat waar het jou écht om gaat in het leven. Je durft te staan voor wie je bent en jouw doelstellingen inspireren je, in plaats van dat ze je afschrikken.

Gelukkig zijn gaat gepaard met emoties zoals tevredenheid, ontspanning, goedgehumeurd zijn en voldoening. Hoe minder stressfactoren, hoe makkelijker we geluk ervaren.

Geluk heeft ook betrekking op je stemming en gemoedsrust, en komt en gaat dan in momenten. Zo kun je je zomaar ineens intens tevreden voelen omdat je jezelf accepteert, omdat je je diep verbonden voelt met iemand, of omdat je iets hebt gedaan waar je trots op bent.

Even iets ontspannends tussendoor.

Hoe voel je geluk?

Als positieve emoties de boventoon voeren, beleef je geluk.

Je hebt een ontspannen lichaam, een lage ademhaling en je voelt je vitaal, zelfverzekerd en veilig. Omdat je beseft dat niks vanzelfsprekend is, ben je dankbaar voor wat je hebt bereikt of hebt gekregen in je leven. Je hebt vertrouwen in de toekomst en ervaart niet meer stress dan je aankunt. En je voelt compassie. Compassie met jezelf, waardoor je jezelf niet zo snel afkeurt, en compassie met andere mensen, waardoor je verdraagzaam en openminded kunt zijn.

Binnen dit fundament van geluk kunnen je vervelende dingen overkomen, waar je geen invloed op hebt. Dit zorgt voor een tijdelijke onderbreking van je geluksgevoel, maar de basis van je gelukkig zijn wordt er doorgaans niet door aangetast. Wie zich gelukkig voelt, heeft veerkracht om kleine tegenvallers op te vangen en de kracht om grote verliezen te dragen.

Welke beschrijving je ook geeft aan geluk – het is immers heel persoonlijk- , de essentie is dat geluk niet van toevalligheden aan elkaar hangt. Er zijn randvoorwaarden die maken of je gelukkig kunt zijn of niet, en die voorwaarden kun je beïnvloeden. Actief en bewust.

En dan is geluk een keuze.

Video van Jacqueline Weesie over Wat is geluk en je gelukkig voelen?

Hoe maak ik mezelf gelukkig?

Je kunt negatieve gedachten ombuigen naar andere, positieve gedachten. In de video van Jacqueline, hoor je hoeveel dat je kan opleveren, hoeveel krachtiger je erdoor wordt.

Na verloop van tijd zul je leren dat die negatieve gedachten ook maar gewoon ideeën van jezelf over jezelf zijn en dat ze helemaal niet waar hoeven zijn. En je zult ervaren dat je door positieve gedachten tot meer in staat bent en een beter gevoel krijgt over jezelf.(RET Rationele Effectiviteits Training leert je hoe je dit doet)

De kunst is dus om je niet te identificeren met deze negatieve gedachten over jezelf, maar ze los te laten of om te buigen. Wat ook goed werkt is om alleen maar waar te nemen wat er gebeurt met je ego. Welke destructieve stemmetjes gaan er door je hoofd en wanneer? Ben je je ervan bewust dat je je laat leiden door belemmerende overtuigingen?

Door op te merken wat er in je hoofd gebeurt, wordt de noodzaak om te handelen in lijn met wat jouw destructieve gedachten je opleggen, vanzelf minder. We noemen dit observeren van ons ego ook wel: ‘oordeelvrij gewaarzijn’: je neemt het waar, maar je laat het voor wat het is. Het waarnemen zelf, zorgt ervoor dat de kracht van deze gedachtenpatronen afneemt.

Meditatie is een manier om dit te leren. Je merkt op wat er gebeurt in je hoofd, zonder er iets aan te veranderen.

Tips voor geluk

• Gedrag heeft een reden. Oordeel niet te snel over anderen en wees niet te streng voor jezelf.
• Stel je open voor andere mensen, voor nieuwe dingen, voor veranderingen.
• Wees hulpvaardig en richt je op anderen door bijv. echt te luisteren.
• Blijf vertrouwen in jezelf; alle succesvolle mensen hebben tegenslagen gehad en gefaald. Het gaat erom dat je jezelf herpakt en verder gaat.
• Wees trouw aan jezelf. Doe geen dingen omdat je wil voldoen aan andermans verwachtingen.
• Achter perfectionisme zit de angst dat je niet goed genoeg bent. Ga ervan uit dat je helemaal goed genoeg bent zoals je bent, en dat het fijn is dat je je op sommige punten nog verder kunt ontwikkelen.
• Spreek je uit, en doe dit respectvol zowel naar jezelf als naar de ander.
• Neem verantwoordelijkheid voor je eigen leven, je keuzes, je fouten.
• Iets nieuws leren, jezelf ontwikkelen, een interessant boek lezen: ons brein wordt er blij van.
• Leef in het nu. Laat het verleden voor wat het is. Pieker niet over de toekomst want dat is zinloos.

Er is een relatie tussen denken en geluk

Hoe ons DENKEN bepaalt of we gelukkig zijn    

Uit onderzoek is gebleken dat externe factoren relatief weinig invloed hebben op iemands geluksbeleving. Natuurlijk maakt het uit of je in een democratisch land woont, of je toegang hebt tot basisbehoeften zoals eten, een woning, veiligheid en of je een sociaal netwerk hebt. Maar wie op zoek gaat naar geluk, moet werken aan zijn ‘interne factoren’: het is echt onze manier van dénken die bepaalt of we ons gelukkig voelen.

Hoe sterk jouw manier van denken van invloed is op je succes, komt onder andere naar voren in het gevechtspilotenonderzoek. Proefpersonen moesten een test doen om hun reactievermogen te bepalen. De mensen uit de ene groep kregen te horen dat ze gevechtspiloten waren, de andere groep begon zonder informatie aan de test. De ‘gevechtspilotengroep’ reageerde continu veel sneller dan de neutrale groep.

Andersom werkt het natuurlijk ook. Wie er meteen al van uitgaat dat een opdracht niet haalbaar is, loopt veel meer risico om te falen. Wie met vertrouwen aan een taak begint, heeft meer succeskans, ook als het even niet lukt. Want ook omgaan met tegenvallers is makkelijker als goed in je vel zit.

Tegeltjeswijsheid: “Geloof in je geluk, dan krijg je het.”

Wil je enkele persoonlijke voorbeelden lezen? Klik dan hier.

Daag jezelf uit tot verandering

Wil je doorgaan zoals je het altijd al deed? Blijf je tegen beter weten in hopen dat het ‘vanzelf’ beter wordt? Realiseer je dan dat er niets zal veranderen. Je problemen zullen alleen maar toenemen. Misschien ga je een periode uitvallen, waardoor je eigenlijk alleen nog maar verder wegglijdt. Of je leert omgaan met je eigen problematische patroon en stompt af, hopt van baan naar baan maar elke keer lukt het toch weer niet. Je blijft hopen, maar sleept je ongeluk keer op keer met je mee.

Gelukkig zijn in je werk heb je voor een groot deel zelf in de hand. Geluk is een keuze. Een keuze om met een andere instelling te werken, meer vanuit jezelf. Een keuze om je op punten te ontwikkelen die je helpen de controle en het plezier terug te pakken. Een professionele groei in jezelf waar je je verdere werkzame leven voordeel van hebt.

Wellicht denk je: “Ik heb het al zo druk, ik ben al zo moe, nu moet ik wéér van alles, ik moet me ontwikkelen, ik moet leren, me ergens toe zetten, me ergens in verdiepen. Nee hè?!”

Maar niets is minder waar.

Met het ontwikkelen van professionele vaardigheden nemen stress en werkdruk juist af. Je krijgt meer vertrouwen in jezelf, in wat je te bieden hebt en hoe je je kwaliteiten kunt versterken en inzetten. (De online training ‘Versterk je kwaliteiten’ helpt je daarbij)

Je beloningssysteem zal gaan werken. Eindelijk weer grip op je werk, je voelt dat je proactief kunt zijn in plaats van gelaten af te wachten, je voelt waar je kracht zit en je interesse, je werkt meer vanuit jezelf in plaats van je laten bepalen door je omgeving: dit alles zal energie geven en de cirkel van energieverlies doorbreken.

Gun jezelf deze ommekeer in denken en handelen; herpak jezelf en ga ervoor.

En doe het nu. Mensen willen graag veranderen maar liever niet nu. Maar toch is dat je enige uitweg: dat je het nu aanpakt. 

Geluk…. is een keuze!

Ter afsluiting: een gedicht over Geluk

GELUK

Een proeve van
Zachtheid en zoetheid
Warmte en doorstroming
Kracht en innerlijke macht
Vertedering en verbinding

De geure van
Kleurende en klaterende bloemen
Verfrissende en verrassende aroma’s
Gevoelens die wiebelen en wortelen
Met honing om te delen

Geluk is dáar waar het ontvangen wordt
Geluk schreeuwt uit zichzelf om bevrijding
Geluk wil intens dat jij jezelf kent en bent
Geluk wácht op jou en stelt zich bescheiden op
Geluk overvraagt nooit, gewoon, een grote gever
Geluk is niet arrogant, dominant en ziet alleen het beste in jou!

Geluk is waar je het niét verwacht maar toch kunt vinden
Geluk is aards, dichtbij en heel eenvoudig
Geluk ontspruit uit acceptatie en aanvaarding,
Geluk zit niet in de toekomst, verleden maar in hier en nu
Geluk wil heel dicht bij je zijn, verwarmen, steunen en gelukkig maken
Geluk is de vonk van je verlangen

Geef jij jóuw geluk een kans?

©Jacqueline Weesie